KÖYÜMÜZÜN ADI
ZAKİYETİ (Gürcüce: ზაქიეთი), Şavşat İmerhevi vadisindeki yerleşim yerlerinden biridir. Bugün Artvin ilinin Şavşat ilçesinde yer alır. 1925 yılında adı Yağlı olarak değiştirilmiştir.
Artvin iline 100 km, Şavşat ilçesine 35 km uzaklıkta olup Şavşat İlçesine bağlıdır. Kışlacılık (önyayla) kültürünün devam ettiği ender köylerden biridir.Köyümüz rakımı 2000 m. olup Doğu Karadenizin en koyu yeşilinin göründüğü ender köylerimizdendir. Doğusunda Ube (Oba),batısında Bazgireti (Maden),kuzeyinde Daba (Demirci),kuzeybatısında Khevsruli (Çağlıyan) ve güneybatısında Ziyosi (Tepebaşı) köyleri bulunur.
Köyün bilinen en eski adı Zakiyeti’dir. Bununla birlikte Zakiyetteki Eliatsminda Kilisesi kalıntısından hareketle köyün daha eski adının Eliatsminda olabileceğine dair bir görüş de vardır. Zakiyeti adı Türkçeye Zakiet/Zakiyet olarak girmiştir
Gürcüce bir yer adı olan Zakiyeti’nin nereden türediği konusunda kesin bilgi yoktur. Bununla birlikte Zakidze (ზაქიძე) ailesinin köyü olduğuna dair görüş vardır Bu durumda Zakiyeti, Zakiyelilerin, Zakioğullarının yurdu anlamına gelir.
Kışlası (önyayla) Vaket‘tir. Yaylası ise Zakiyet Yaylası’dır. “Vage” kelimesi düz anlamına geldiği için halk arasında “Vaket” yani düzlük yer olarak adlandırılarak günümüze kadar gelmiştir.Köyümüz “Yağlı” ismini meşhur tereyağlı eritilen peynirinden almıştır.Köyün tamamı Gürcüdür. Gürcü kültür ve gelenekleri yaşatılmaktadır. Köy halkı Batum gürcüleri ve Ordu Ünye gürcülerinin 1600 Yıllarında göç etmesiyle oluşmuştur.
TARİHÇEMİZ
İmerhevi’nin köylerinden olan Zakiyeti, 16. yüzyılın ikinci yarısında Osmanlı Devleti’nin eline geçmesinden önce, birleşik Gürcü Krallığı parçalanırken tarihsel Gürcistan topraklarında ortaya çıkan devletlerden biri olan Samtshe-Saatabago’nun (1268-1625) içinde kalıyordu. Osmanlı döneminde uzun süre Çıldır Eyaleti içinde yer aldı. 93 Harbi’nde (1877-1878) ise Çarlık Rusyası’nın eline geçti. Rus idaresi sırasında, Batum oblastı içinde yer alan Artvin sancağına (okrug) bağlı Şavşet-İmerhevi kazasının (uçastok) bir köyüydü. Bu dönemde bu kazaya bağlı Daba nahiyesi içinde kalıyordu
Birinci Dünya Savaşı sonlarında Rus ordusunun bölgeden çekilmesiyle Zakiyeti bir süre Gürcistan sınırları içinde kaldı. Sovyet Rusya’nın Gürcistan’ı işgal etmesinin ardından, 1921’de Anakara Hükümeti ile Sovyet Rusya arasında imzalanan Moskova Antlaşması’yla Türkiye’ye bırakıldı 1922 ve 1926 nüfus tespitlerinde İmerhevi nahiyesinin köylerinden biriydi.
SAVAŞTA KAYBOLANLAR
93 Harbinde Bir çok Zakiyetli savaşta kaybolmuştur haber alınamamıştır.Bunlar;
TARİHSEL GELİŞİM
Zakiyeti’de nüfusunun kadın ve erkek birlikte ilk tespiti, Rus idaresi sırasında gerçekleşmiştir. Osmanlı döneminde ise sadece erkek nüfusu tespit ediliyordu. Rus idaresinin 1886 tarihli nüfus sayımına göre Zakiyeti’de 36 hanede 332 kişi yaşıyordu. Nüfusun tamamı Gürcülerden oluşuyordu. Hane başına ortalama 9,2 kişi düşmesi köydeki ailelerin oldukça kalabalık bir nüfusa sahip olduğunu göstermektedir. Bu nüfus sonra biraz daha artmış ve 1910 yılında 388 kişiye ulaşmıştır Bu tarihlerde Zakiyeti Gürcüce konuşulan köylerdendi.
Türkiye sınırları içinde kalmasından bir yıl sonra, 1922 yılında Zakiyeti’de 43 hanede 276 Müslüman Gürcü yaşıyordu. Bu nüfus 139 kadın ve 137 erkekten oluşuyordu. Hem toplam nüfus hem de hane başına düşen kişi sayısı iyice azalmıştır. Bu Birinci Dünya Savaşı’nda bölgenin Osmanlı-Rus savaşına sahne olmasıyla ilişkili olabilir. Köyün nüfusu biraz daha azalmış, 1926 yılında 166 kişiye düşmüştür.
GENEL YAPI
Yağlı köyüne bağlı 6 mahalle bulunmaktadır. Bu mahallelerin isimleri; Şobela, Çakvriyet, Came Mahallesi, Mikazeler, Dere Mahallesi, Misruat (Unyallar-Ünyeliler) diye geçmektedir. Cami mahallesinin ismi köyde bulunan tek caminin orada olmasından gelmektedir, Unyallar mahallesinin ismi ise Ordu-Ünye gürcülerinin oraya göç edip yerleşmesinden dolayı koyulmuştur.Diğer Mahalleler Batum tarafından göç eden halktan oluşmuştur.Diğer mahalle isimleri Batum’dan gelen halkın soy ağacı isimleridir.
Köyümüzde ilköğretim okulu vardır ancak öğrenci azlığı nedeni ile kullanılamamaktadır. Köyümüzün içme suyu şebekesi vardır ancak kanalizasyon şebekesi yoktur. PTT şubesi yoktur. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Elektrik ,sabit telefon, gsm vardır. Köye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup bu asfalt yol unyallar mahallesinden sonra bitmektedir.. Zakiyet- Vaket arası taşlık yoldur.
Peştemal, zıbın, cimpuliyani ziviyani laçagi dedikleri yazma başta gelen folklorik kıyafetlerimizdir.
Ülkemize mal olmuş türkülerimiz vardır; Çift Jandarma gibi.
Cepi doli paketi
Geyma yeşil çaketi
Yar Allahın sevarsan
Gel dolanak VAKETİ
Vaketgen minavari (Vakete giderken)
Quase pechi camavtkar (Ayağım tasa takildi)
Uket gan mevivchededa (Arkama baktitigimda)
Cem Yars Tavi Camovchar (Sevdiğime gözüm takıldı)
